donderdag 14 mei 2015

Fietspaden en fietswegen

Het was in januari dit jaar dat de ANWB de minister adviseerde om een snelheidslimiet van 25km per uur in te voeren op de fietspaden. Dat hierbij alleen de hardlopende variant van de elektrisch ondersteunde fietsen als referentie wordt gebruikt geeft opnieuw aan dat de ANWB de binding met haar wortels, de Wielrijders, vrijwel volledig is verloren. 
Alsof alleen de anabole elektrische fiets of beter, de elektrische brommer met trapondersteuning, in staat is om snelheden boven de 25km per uur te bereiken. Naar mijn mening is het dan ook een ondoordacht flutadvies. Een advies dat zich bovendien slecht verhoudt tot één van de doelen van de ANWB, namelijk het verlagen van de verkeersdruk op knelpunten door meer diversiteit in de keuze voor mobiliteit. In haar advies lijkt de ANWB het fietspad enkel als een recreatief paadje te beschouwen waar iedereen zijn ding moet kunnen doen in plaats van als een volwaardig onderdeel van de infrastructuur.

De 'Netkous' over de A15 tussen Rotterdam en Barendrecht


















Een beetje velomobilist kan een elektrische brommer met trapondersteuning voorblijven en hoort dus in de visie van de ANWB ook niet op het fietspad thuis. Vaak is het geen straf om op de weg te moeten rijden: breder, minder last van gevaarlijke uitritten, vaak rechter, soms beter wegdek. Uiteraard verschilt dit van weg tot weg en daarom ben ik nogal opportunistisch in mijn keuze voor de plaats op de weg, vooral op de bekende trajecten. Licht aan en gaan. In de spiegels goed zicht houdend op het verkeer dat mij van achter nadert.

In het advies voor een maximale snelheid op de fietspaden ligt de focus mijns inziens te veel op snelheid, alsof dat het enige relevante veiligheidsaspect is. Er zijn behalve snelheid meer gedragingen die de veiligheid in het geding kunnen brengen: fietsen zonder oog en oor voor de omgeving (dit heeft dikwijls iets te maken met 'smart'), slingeren, de hele breedte van fietspad innemen met z'n tweeën, de fiets overdwars op het pad parkeren, tegen de richting in fietsen, voetgangers die over het pad zwermen...

Toch ben ik het er zonder meer mee eens dat de snelheid te hoog kan zijn op bepaalde fietspaden of tijdstippen. Het fietspad langs de Oude Maas dat ik vaak volg voert door een recreatiegebied. In de zomermaanden loopt en staat er van alles op het fietspand. Mijzelf voorhouden dat ik voorrang heb en dat men niet zomaar over het pad moet zwermen is geen houdbare kaart. Luid bellend aan komen bollen is onveilig en niet gepast. Op de momenten dat ik kan voorzien dat ik hier last van zal hebben kies ik alvast op voorhand een andere route. Het fietst juist het lekkerst, die warme, zonnige zomernamiddagen. Dan stapvoets te moeten rijden is erg frustrerend.

Om het potentieel van de fiets, e-bike, speed pedelec, velomobiel, enz. meer te benutten voor functioneel vervoer zoals woon-werkverkeer dan hoeft daarvoor echt niet de hele infrastructuur op de schop te worden genomen maar moet de bestaande infrastructuur wel op een andere manier worden benaderd. In de bebouwde kom, zelfs in 30km straten, zet je immers de fiets ook niet overdwars op de weg en zou je je kinderen ook niet toestaan om midden op straat te spelen maar op een woonerf moet dat wel kunnen. Analoog daaraan ben ik voorstander voor een systeem waarin onderscheid wordt gemaakt tussen fietspaden en fietswegen. Op fietspaden zou een maximale snelheid kunnen gelden van 25km per uur. Op een fietspad kun je voetgangers verwachten, kinderen, slingerende fietsers, maar ook twee overdwars op het pad geparkeerde fietsen terwijl een senior een kadetje uit de fietstas haalt... (zucht).  Om sneller te gaan dan 25km per uur (nog even los van het aspect handhaving) moet er worden uitgeweken naar een andere route of de rijbaan. Dat zou ook beteken dat er idealiter een alternatief in de buurt is in de vorm van een rijbaan waar fietsen is toegestaan. Brommers zijn op fietspaden niet toegestaan maar wel op fietswegen. Ruiters en voetgangers horen niet op de fietswegen.

Fietswegen en fietspaden zouden een verschillende bebording kunnen krijgen en eventueel een andere belijning zoals bij voorkeur wel en geen middenmarkering.

De hierboven geschetste tweedeling bestaat eigenlijk al in een groot deel van de fietsinfrastructuur. Een officiële aanduiding van het onderscheid en enige handhaving van snelheid (op de fietspaden) en gedrag (op de fietswegen) zal er toe bijdragen fietsen voor iedereen veilig en aangenaam te houden en nog aantrekkelijker te maken voor forensverkeer.
 
fietsweg
fietspad





fietsweg
fietsweg
fietsweg





fietsweg
fietspad
fietsweg





fietspad


vrijdag 8 mei 2015

Aan een enkel spaakje

Met 16.000km achter de groeven waren de Marathons op de voorwielen hard aan aflossing toe. Met daarbij enkele gebroken spaken en remkabels van 20.000km oud was dit een goed gelegenheid om maar meteen de gehele voorwielophanging onder handen te nemen.
Uit ervaring weet ik inmiddels dat er na een eerste gebroken spaak er al snel meerdere volgen. De laatste dagen had ik al wat voorzichtiger gereden en geprobeerd hobbels en bobbels te omzeilen. Dat dit niet voor niets was is wel duidelijk:
















Van één voorwiel waren op één na alle spaken gebroken die op de binnenflens met de kop naar buiten zaten. De wielen hebben nog maar een 8000km gedraaid. Ik vraag mij af of dit logisch is, vreemd of gewoon toeval? Ik probeer vanuit de mechanica een antwoord te beredeneren aan de hand van de hoek van de spaken maar ik denk eigenlijk dat het eerder te maken heeft met de lokale belasting van de spaakkop in de flens. Of komt het misschien door belastingen op de spaak tijdens het monteren: om deze spaken aan te brengen moeten ze sterk worden gebogen en vooral voor het laatste stukje (totdat het kopje op zijn plaats zit) is best wat kracht nodig om ze door de gaatjes in de naaf te duwen/trekken/buigen. Maar wellicht is dit alleen zo bij repareren. Bij opbouwen van nieuwe wielen kun je een makkelijkere volgorde van aanbrengen van de spaken kiezen.
Hoe dan ook, alle gebroken spaken vervangen en het wiel weer gericht. Hopelijk houden ze het met z'n allen nu weer een tijdje vol.
















Verder dus ook nieuwe Marathons en remkabels, die waren ook wel aan aflossing toe. Elk van de twee banden is één keertje lek geraakt in 16-duizend kilometer. Opnieuw maar weer een veilige keuze gemaakt en weer dezelfde banden gemonteerd. Niet de snelste banden maar wel betrouwbaar en dat is prettig als je alle dagen woon-werk verkeer fietst. De Marathon Plus hoeft voor mij niet: fors duurder en zwaarder en of de + dat ene lek had kunnen voorkomen? 
















En als ik dan toch bezig ben, meteen maar nieuwe kogelkopjes. Door een bandje tape aan te brengen op de draadeinden kan ik de nieuwe kogelkopjes precies even ver op de draadeinden draaien als de oude waardoor ik geen aandacht hoef te geven aan het uitlijnen van de wielen. Toen ik de sporing controleerde nadat alles weer was gemonteerd, bleek deze inderdaad nog helemaal goed.


De remmen van mijn Quest hebben mij al heel wat hoofdbrekens en ongewenst gesleutel bezorgt: snel verslijten, matig remmen, blijven hangen... Pas nadat ik een jaar geleden een extra beugeltje op de veerpoot heb aangebracht en de remankerplaat naar beneden heb geplaatst in plaats van naar boven, waren de problemen eindelijk opgelost. De naar boven gerichte ankerplaat werkte als een waterbrug waardoor er bij regen water de remtrommel in liep. De extra veer om de remhevel terug te trekken heb ik echter gehandhaafd.




 Toen alles weer gemonteerd zat, de fiets weer op z'n wielen gezet en verlost uit de houtgreep.